to inaczej wrzecionowate pasma zwiotczałej skóry przebiegające równolegle. Pojawiają się głównie na brzuchu, udach, biuście, pośladkach, barkach oraz plecach. W ich obrębie skóra nie ma przydatków – gruczołów potowych i łojowych oraz mieszków włosowych. Rozstępy swoim wyglądem przypominają często blizny, a w miejscu rozstępu poziom skóry jest minimalnie obniżony. Defekt ten, występuje niemalże u 70 % kobiet i 40 % mężczyzn.
Rozstępy powstają w skórze właściwej i mają powiązanie z upośledzeniem funkcji fibroblastów (produkują kolagen i elastynę), czyli włókien nadających skórze sprężystość i elastyczność. Poprawnie zbudowane włókna kolagenowe i elastynowe z uporządkowana siecią włókien tworzą szkielet podporowy skry oraz sprawiają, że są odporne na rozerwanie. Poprzez spowolnienie metabolizmu fibroblastów spowalnia się także synteza ich włókien, które dodatkowo staja się bardziej kruche i mniej podatne na rozciąganie.
Z badań histopatologicznych wczesnych rozstępów wynika, że dochodzi do rozszerzenia drobnych naczyń skóry oraz pojawienia się nieznacznego nacieku z otaczających komórek zapalnych. Obserwuje się również degranulację mastocytów, czyli zwiększoną ilość makrofagów zgromadzonych wokół uszkodzonych włókien
elastycznych. W starszych rozstępach dochodzi do pogrubienia warstwy rogowej
naskórka nawet kilkakrotnie z porównaniem do grubości tej warstwy w normalnym
naskórku. Zanik melanocytów można zaobserwować w warstwie podstawnej, skutkuje
to brakiem opalenizny w miejscach rozstępów po ekspozycji na UV.
Rozstępy powstają, gdy skóra w krótkim czasie zostaje narażona na zbyt duże
rozciąganie. W etiopatogenezie wyróżnia się przeważnie czynnik hormonalny i
mechaniczny. Do najważniejszych czynników hormonalnych zalicza się zwiększony
poziom kortyzolu we krwi (hormon kory nadnerczy) oraz zwiększony poziom
estrogenów (ciąża). Natomiast z czynników mechanicznych wyróżnia się nagły przyrost masy ciała. Skłonność do rozstępów jest także dziedziczna,
więc wiele osób nie ma wpływu na ich powstawanie.
Rozstępy mają wyraźne granice oraz występują bardzo często w skupieniach. Są
to kilkucentymetrowe linie o szerokości od 1 do 10 mm, rozmieszczone prostopadle w
kierunku największego napięcia skóry. Występują też bardzo często w okolicach z dużą
ilością tkanki tłuszczowej. Obserwuje się również, że są obustronne czyli pojawiają się
po obu stronach ciała, w każdej jego okolicy z wyjątkiem m.in. twarzy, rąk i stóp. Te
rozstępy, które powstają na skutek zaburzeń hormonalnych są przeważnie większe i
liczniejsze oraz mogą występować w nietypowych miejscach (np. na twarzy). U
mężczyzn pojawiają się przeważnie w okolicy krzyżowo-lędźwiowej, obręczy barkowej
oraz bicepsa (kulturyści). Występowanie rozstępów u młodych kobiet związane jest z
mniejszą podatnością skóry na rozciąganie. U kobiet pojawiają się też częściej,
ponieważ z reguły posiadają delikatniejszą i cieńszą skórę. Badania pokazują też, że
największa tendencja do powstawania rozstępów występuje w pierwszej ciąży.
powstają w wyniku uszkodzenia skóry. Większość goi się bez pozostawienia śladu, natomiast są blizny, które wymagają leczenia. Podczas gojenia się uszkodzeń na skórze następuje produkcja nowych tkanek oraz włókien kolagenowych. Niekiedy proces ten przebiega nieprawidłowo i blizny wyglądają nieestetycznie.
Do najczęstszych przyczyn powstawania blizn należy:
Rodzaje blizn:
Najważniejsza jest pielęgnacja i higiena rany. Nie należy dotykać oraz zdrapywać strupów, które powstają podczas gojenia się rany. Przez pierwsze kilka miesięcy należy chronić ranę przed słońcem, ponieważ promieniowanie słoneczne może ją podrażnić oraz spowodować, że stanie się ona ciemniejsza, tym samym – bardziej widoczna.
